Dili, 1 Agostu 2025 – Funsionáriu na’in sanulu simu ofisialmente pose hodi asume knaar lideransa nu’udar Xefe Departamentu no Diretór iha Provedoria Direitus Umanus no Justisa (PDHJ).
Iha serimónia tomada pose ne’e, Provedór, Virgílio da Silva Guterres “Lamukan”, subliña katak eventu ne’e marka momentu signifikativu la’ós de’it ba funsionáriu sira rasik maibé ba instituisaun tomak. Ida-ne’e reafirma PDHJ nia kompromisu koletivu atu kumpre nia devér atu proteje sidadaun sira nia direitu no fornese reparasaun bainhira direitu sira-ne’e hetan violasaun hosi instituisaun públika sira.
“Pozisaun sira ne’e labele haree hanesan oportunidade, maibé hanesan responsabilidade atu serbisu ba hadi’a prestasaun atendimentu públiku,” afirma Provedór Virgílio iha ninia diskursu ba nomeadu foun sira iha Salaun Enkontru CNC Balide.
Husi emposadu na’in sanulu ne’ebé foin nomeia, na’in ualu maka funsionáriu antigu sira ho esperiénsia iha knaar sira ne’ebé hanesan. Provedór enkoraja sira atu nafatin proativu no komprometidu ba instituisaun nia misaun. Ba Diretór Delegasaun Territoriál Maliana ne’ebé foin hetan nomeasaun no Inspetór PDHJ, nia hato’o konfiansa ba sira-nia esperiénsia uluk nian iha entidade sira seluk no sira-nia abilidade atu kontribui, partikularmente iha auditoria ba dezempeñu diresaun no departamentu oioin, no garante utilizasaun di’ak ba fundu públiku tuir prosedimentu legál sira.
Sita liafuan hosi Papa Francisco no eis-líder revolusionáriu mosambikanu Samora Machel, Guterres fó hanoin ba sira ne’ebé marka prezensa: “Quem não vive de para servir não serve para viver” katak “Ema ne’ebé la moris hodi serbí, la serve hodi moris”. Nia hatutan, pozisaun lideransa sira tenke tau iha lista maka saktifisiu tanba, benefisiu mai ikus.
Nia subliña liután katak serimónia ida-ne’e maski iha natureza administrativa, maibé nu’udar mós aktu polítiku servisu públiku nian no kompromisu espirituál ida, tanba sira ne’ebé simu pose halo juramentu iha Maromak nia oin atu hala’o sira-nia kna’ar ho justu no lahó diskriminasaun.
Provedór esplika katak maske inisialmente loke ba rekrutamentu hamutuk pozisaun 16, maibe to’o oras ne’e 10 deit mak prienxe. Restu na’in neen inklui Diretór Rekursu Umanu, Xefe Departamentu Finansas, no Diretór Delegasaun Territoriál ba Same, Oecusse, no Baucau, iha tempu badak sei loke fali ba konkursu públiku. Objetivu maka atu bele prienxe vaga hotu-hotu molok mandatu remata.
Bainhira husu karik vaga atuál bele fó impaktu ba prestasaun servisu, nia hatán katak sei lae, tanba PDHJ kontinua funsiona tuir mekanizmu nomeasaun-ho-substituisaun ne’ebé rejime funsaun públika permite. Iha interiór, membru sira funsionáriu nian ne’ebé eziste ona hetan dezignasaun atu asume responsabilidade sira-ne’e temporariamente.
Nune’e mós ko’alia iha eventu ne’e, Komisária ba Funsaun Públika, Anita Tavares Oliveira de Jesus, husu ba nomeadu sira atu hala’o servisu tuir lei haruka. “Papél sira ne’e la’ós priviléjiu, maibé responsabilidade ne’ebé tenke lori ho integridade no justisa,” nia hateten.
Nia destaka Artigu 12 hosi Dekretu-Lei No. 27/2008, ne’ebé manda katak rekrutamentu no promosaun ba pozisaun públiku sira tenke hala’o liuhosi konkursu bazeia ba méritu. Sistema méritu ida-ne’e, nia subliña, esensiál atu harii konfiansa públiku nian iha transparénsia no justisa hosi prosesu rekrutamentu sira.
Funsionáriu na’in sanulu ne’ebé simu pose inklui lideransa ba área sira hanesan Sekretariu Ezekutivu, Inspesaun Jerál, Unidade Asisténsia Juridiku, Adminintrasaun no Peskiza, Diresaun Asisténsia Públiku, Diresaun Promosaun, Diresaun Fiskalizasaun no Rekomendasaun, Delegasaun Teritoriál Maliana, Direisaun Finansas, Departementu Aprovisionamentu no Departementu Lojistika no Informasaun Teknolojia. Entre sira ne’e, feto na’in haat no mane na’in neen.
Serimónia ne’e inklui mós aprezentasaun sertifikadu rekoñesimentu ba juri selesaun no ekipa téknika husi Komisaun Funsaun Públika ba sira-nia kontribuisaun ba prosesu rekrutamentu.
Eventu ne’e hala’o iha CNC Balide Dili no hetan partisipasaun husi Inspetór Jerál Estadu, Francisco de Carvalho, Komisáriu Komisaun Anti Korrupsaun (CAC), Rui dos Santos, Komisáriu Funsaun Públika, Agapito da Conceição, Diretór Ezekutivu CNC, Hugo Fernandes, Membru Konsellu Konsultivu PDHJ, Membru PDHJ no mós ofisiál sira husi eskritóriu nasionál PDHJ delegasaun teritoriál sira iha Same, Maliana, RAEOA, no Baucau.
This post is also available in: English